ਆਨ ਲਾਈਨ ਮੀਡੀਆਂ ਦਾ ਤੇਜ਼ ਤਰਾਰ ਲੇਖਕ ਇੰਦਰਜੀਤ ਕਾਲਾਸੰਘਿਆਂ

ਜਦੋਂ ਵੀ ਮੈਂ ਕਿਤੇ ਪਿੰਡ ਕਾਲਾਸੰਘਿਆਂ ਦਾ ਨਾਂ ਪੜ੍ਹਦਾ ਜਾਂ ਸੁਣਦਾ ਹਾਂ ਤਾਂ ਉਸੇ ਵਕਤ ਮੇਰੇ ਮਨ 'ਚ ਮਹਾਨ ਗਦਰੀ ਬਾਬਾ ਹਰਨਾਮ ਸਿੰਘ ਜੀ,ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਹੀਦ ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਜੀ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵਿਚ ਵਿਸ਼ੇਸ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ ਅਤੇ ਲਾਹੋਰ ਜਾ ਕੇ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀਕ ਲਾਰੰਸ ਦਾ ਬੁੱਤ ਤੋੜਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਭਗਤਾਂ ਦਾ ਖਿਆਲ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਸ਼ਾਇਦ ਕਾਲਾ ਸੰਘਿਆ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਬਖਸ਼ ਹੈ ਜੋ ਗੁੜਤੀ ਦੇ ਨਾਲ ਦਿਲ ਵਿਚ ਦੇਸ਼ ਪਿਆਰ ਚਿਣਗ ਜਗਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ | ਮੈਨੂੰ ਇਸੇ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਢਾਈ ਕੁ ਦਹਾਕੇ ਪਹਿਲਾ 11 ਮਈ 1986 ਨੂੰ ਜਨਮੇ ਇੰਦਰਜੀਤ ਕਾਲਾਸੰਘਿਆ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ 'ਚ ਲੋਕ ਪੱਖੀ ਰੰਗ ਪੜ੍ਹਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ | ਮੈਨੂੰ ਇੰਦਰਜੀਤ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਮਾਜਿਕ ਚੇਤਨਾ,ਦੇਸ਼ ਪਿਆਰ ,ਸਮਾਜਿਕ ਤਬਦੀਲੀ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕਤਾ ਬਰਾਬਰੀ ਦੀ ਮਹਿਕ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਚਾਹੇ ਕਿ ਉਸ ਦਾ ਪਰਵਾਰਿਕ ਪਿਛੋਕੜ ਸਾਹਿਤਕ ਨਾ ਹੋ ਕੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਹੈ । ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਬੜੇ ਮਾਣ ਨਾਲ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਮੇਰਾ ਮਕਸਦ ਦੱਬੇ-ਕੁਚਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਸਮਾਜਿਕ ਚੇਤਨਾ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਤਬਦੀਲੀ ਲਿਆਉਣੀ ਹੈ | ਪਾਸ਼,ਲਾਲ ਸਿੰਘ ਦਿਲ,ਸ਼ਿਵ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਇੰਦਰਜੀਤ ਸਮਕਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ਬਾਰੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਅੱਜ ਦੇ ਦੌਰ ਦੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀ ਕਵਿਤਾ ਲੋਕ ਹਿੱਤਾਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਿਰਫ ਕਿਤਾਬਾਂ ਲਿਖ ਮਾਣ ਸਾਨ੍ਹਮਾਣ ਲੈਣ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਤ ਹੋ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ |ਜੋ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ | ਨੋਜਵਾਨ ਸ਼ਾਇਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਜਦ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪੁਛਿਆ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਗਰੀਬੀ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਵਤ ਕਿਵੇਂ ਖਤਮ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਬੇਝਿਜਕ ਕਿਹਾ ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਰਾਜਨੀਤਕ ਢਾਂਚਾ ਵਿਚ ਸੁਧਾਰ ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਸੰਭਵ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਣਾ ਪਵੇਗਾ | ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਖਤਰੇ ਬਾਰੇ ਇੰਦਰਜੀਤ ਨੇ ਕਿਹਾ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖਤਰਾ ਨਹੀ ਹੈ,ਸਗੋਂ ਪੂਰੇ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਲੋਕਾਂ ਬਹੁਤ ਪਿਆਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ | ਜੇ ਖਤਰਾ ਹੈ ਅਖੌਤੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਹੈ ਜੋ ਪੰਜ਼ਾਬੀ ਦੇ ਮੂਲ ਸਰੂਪ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਬੇਤੁੱਕੀ ਜ਼ਿਦ ਕਰ ਰਿਹੇ ਹਨ, ਸਹੂਲਤ ਤੇ ਬੋਲਣ ਸਮਝਣ ਵਿਚ ਆਸਾਨੀ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਰਤਣ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਮੂਲ ਨੂੰ ਖਰਾਬ ਕਰਨਾ ਕਹਿ ਰਹੇ ਹਨ | ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਟਕ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨਾਟਕ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਬਦਲਾਵ ਆਏ ਹਨ । ਨਾਟਕਕਾਰ ਭਾਈ ਮੰਨਾ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਲੋਕ ਪੱਖੀ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਭੁਲਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ | ਜੇ ਰੰਗਕਰਮੀਆਂ ਨੂੰ ਆਰਥਿਕ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਨਾਟਕ ਨੂੰ ਹੋਰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਨਾਟਕ ਐਸੀ ਵਿਧਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ | ਮਹਾਨ ਕਥਾਵਾਚਕ ਸਵਰਗੀ ਭਾਈ ਲਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਖਾਲਸਾ,ਸਵਰਗੀ ਸ਼ਾਇਰ ਕੰਵਰ ਇਮਤਿਆਜ਼ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਲਜੀਤ ਸੰਘਾ ਜੀ ਦਾ ਉਹ ਬਹੁਤ ਰਿਣੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ | ਉਹ ਮਾਣ ਨਾਲ ਆਖਦਾ ਹੈ ਜੇ ਇਹ ਮਹਾਨ ਸਖਸੀਅਤਾਂ ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਨਾ ਜੋੜਦੀਆਂ ਤਾਂ ਅੱਜ ਭਟਕਦਾ ਹੁੰਦਾ | ਗਾਇਕ ਰਾਜ ਬਰਾੜ,ਦੇਬੀ ਮਖਸੂਸਪੂਰੀ ਅਤੇ ਸ਼ੀਰਾ ਜਸਵੀਰ ਦੀ ਗਾਇਕੀ ਅਤੇ ਲੇਖਣੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਇੰਦਰਜੀਤ ਨੇ ਭਰੇ ਮਨ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਅੱਜ ਦੀ ਜਿਆਦਾਤਰ ਗਾਇਕੀ ਵਿਚ ਹਥਿਆਰ-ਅਸਲਾ ਅਤੇ ਕਾਲਜੀ ਆਸ਼ਕੀ ਜਿਹੇ ਵਿਸ਼ੇ ਭਾਰੁ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਗਾਰ ਵੱਲ ਲਿਜਾਣ ਵਾਲਾ ਸੰਕੇਤ ਹੈ ,ਜੋ ਮਾੜੀ ਗੱਲ ਹੈ | ਦੇਸ਼ ਵਿਚਲੇ ਵੱਖਵਾਦ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦ 'ਤੇ ਉਸਦੀ ਡੂੰਘੀ ਚਿੰਤਾਂ ਹੈ,ਇਸ ਬਾਰੇ ਉਹ ਸ਼ੱਪਸ਼ਟ ਕਹਿੰਦਾਂ ਹੈ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਕ ਮਜਬੂਤ ਰਸ਼ਾਟਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦੇ ਸੈਕੂਲਰ ਬਿੰਬ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਿਖਾਰਨ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਬਣਾੳਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ । ਉਹ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵੱਖਵਾਦ ਜੋ ਧਾਰਮਿਕ ਹੈ,ਜਾਂ ਜਾਤ ਜਾਂ ਵਰਗ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ,ਨਕਸਲਵਾਦ ਹੈ ਜਾਂ ਮਾੳਵਾਦ ਦਾ ਕੱਟੜ ਵਿਰੋਧੀ ਹੈ । ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਉਸ ਲਈ ਰੋਲ ਮਾਡਲ ਹੈ,ਜਦ ਕਿਤੇ ਵੀ ਉਸਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾਂ ਹੈ ਜਿਵੇ ਉਹ ਖੁਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਲ ਪਲ ਪਲ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ,ਜਿਵੇ ਬੰਦੂਖਾਂ ਬੀਜਣ ਤੋ ਫਾਸੀ ਤੱਕ ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਕਦਮ ਦਰ ਕਦਮ ਚਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ । ਉਸ ਵਿਚਲੀ ਰਾਸ਼ਟਰਵਾਦ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਉਸ ਦੇ ਕਿਰਦਾਰ ਦਾ ਅਹਿਮ ਹਿੱਸਾ ਹੈ,ਉਹ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇਕ ਮਜਬੂਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਉੱਭਰਦਾ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਪੰਜ਼ਾਬ ਵਿਚ ਬੇ ਫਜ਼ੂਲ ਵਧ ਰਿਹੇ ਵਿਆਹਵਾਂ ਦੇ ਖਰਚਿਆਂ ਉਪਰ ਵੀ ਉਸ ਦੀ ਚਿੰਤਾਂ ਵੀ ਗੰਭੀਰ ਹੈ,ਉਹ ਅਜਿਹੇ ਵਿਆਹ ਦੀਆਂ ਰਸਮਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿਚ ਹੈ ਜੋ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਖਰਚ ਦੇ ਹੋ ਸਕੇ | ਉਸਦੀ ਕਾਵਿਤਾ ਬਾਰੇ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਲੇਖਕਾਂ/ਵਿਧਵਾਨਾਂ ਵਿਚਾਰ ਪ੍ਰਗਟ ਕੀਤੇ ਹਨ:-  

ਪਰਮਜੀਤ ਦੋਸਾਂਝ, ਇੰਦਰਜੀਤ ਦੀ ਕਵਿਤਾ ਬਾਰੇ ਆਖਦਾ ਹੈ "ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਇਨਕਲਾਬੀਆਂ ਕਵਿਤਾ ਰਚਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਤੁਸੀ ਲੋਕ ਚੇਨਤਾ ਨੂੰ ਵੀ ਤਿੱਖਿਆ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ , ਜੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੀ ਕਹੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
ਸਾਨੂੰ ਸਾਰਿਆ ਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ ਜੀ ਅਤੇ ਜਨਵਾਦੀ ਲੇਖਕ ਲੋਕ ਰਾਜ ਜੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ "ਸੰਘਿਆਂ ਤੇ ਤਲਵੰਡੀ ਸਲੇਮ ਦਾ ਕਾਫੀ ਅਸਰ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ.. ਗਵਾਂਢ ਜੁ ਹੋਇਆ....ਅਛਾ ਹੈ, Pash would have been proud of you! Being a neighbourer, I am proud too!!" ਅਤੇ ਪਰਵਾਸੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰ ਜਤਿੰਦਰ ਲਸਾੜਾ ਜੀ ਨੇ ਇੰਦਰਜੀਤ ਦੀ ਕਾਵਿਤਾ ਬਾਰੇ ਟਿਪਣੀ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ "ਇੰਦਰਜੀਤ ਭਾਜੀ...!!! ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ 'ਚ ਮਹਾਨ ਫ਼ਨਕਾਰ ਛੁਪਿਆ ਹੈ, ਬੱਸ ਲੋੜ ਹੈ ਸਹੀ ਦਿਸ਼ਾ ਦੀ ।.............
ਦੁਆ ਹੈ.....ਤੁਹਾਡੀ ਕਵਿਤਾ ਇਸੇ ਤਰਾਂ "ਕਿਰਤੀਆਂ,  ਕਾਮਿਆਂ, ਕਿਸਾਨਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁਖਤਾ ਦੇ ਦਰਦ ਵਿੱਚ "ਵਿ"ਅਸਤ ਰਹੇ,"ਵਿ"ਖਾਵੇ ਰਾਹ ਸੱਚ ਅਤੇ ਹੱਕ ਦਾ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਪੰਨਿਆਂ 'ਤੇ ਉੱਭਰੇ "ਤਾ"ਰੀਕ ਬਣਕੇ...ਬਹੁੱਤ ਖੁਸ਼ੀ ਹੋਈ ਕਿ ਕਾਲੀ ਹਨੇਰੀ ਰਾਤ ਤੋਂ ਬਾਹਦ ਚਾਨਣ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਸਵੇਰ ਨਿਖ਼ਰੀ ਹੈ, 'ਤੇ "ਕਵਿਤਾ" ਜਨਮੀ ਹੈ ...........ਜਤਿੰਦਰ ਲਸਾੜਾ " 

ਲੇਖਕਾ  ਗੁਰਮੀਤ ਸੰਧਾ  ਦੇ ਇੰਦਰ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕੁਝ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਨ:-
"ਤੁਹਾਡੇ ਸਾਰੇ ਲੇਖ ਪੜ੍ਹਦੀ ਹਾਂ ,ਬੜੇ ਵਧੀਆ ਹੁੰਦੇ ਨੇ |ਨਿੱਕੀ ਜਿਹੀ ਉਮਰੇ ਵੱਡੀਆਂ ਪੁਲਾਂਘਾਂ ਪੁੱਟ ਰਹੇ ਹੋ ,ਬਹੁਤ ਬਹੁਤ ਮੁਬਾਰਕ | ਤੁਹਾਡੇ ਅੰਦਰ ਜੋ ਕੁਝ ਉਬਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਸੇਕ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਝੁਲਸਾ ਵੀ ਦਿੰਦਾ ਏ ,ਇਹ ਮੈਂ ਤੁਹਾਡੇ ਲਿਖੇ ਮੁਆਫੀਨਾਮੇ ਤੋਂ ਜਾਣਿਆਂ | ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੀ ਭਿੰਨਤਾ ਹਰ ਥਾਂ ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਏ ,ਪਰ ਕਾਫਲਾ ਤਦ ਹੀ ਬਣੇਗਾ ਜੇ ਲੋਕ ਨਾਲ ਤੁਰਨ | ਇਸ ਲਈ ਖਿਆਲ ਰਖਣਾ ਕਿ ਜਿਸ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ਉਸ ਚੋ ਦੋਵੇਂ ਪੈਰ ਕਦੇ ਬਾਹਰ ਨਾ ਕਢਣੇ,ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਨਕਾਰ ਦੇਵੇਗਾ ਮੇਰੇ ਬੱਚੇ !ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ ਦੀ ਉਮਰ ਦੇ ਹੋ ਇਸ ਲਈ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤਰ ਹੀ ਹੋ ,ਇੱਕ ਲਾਇਕ ਪੁੱਤਰ ਜੋ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਫੜਨ ਲਈ ਉਤਾਵਲਾ ਏ |ਹਮੇਸ਼ਾ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋਵੋ ਇਹ ਮੇਰੀ ਦੁਆ ਹੈ |  ਪਰ ਰੈਕਟਰ ਕਥੂਰੀਆ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਦੀ ਵਾਰਤਿਕ ਵਿਚ ਵੀ ਕਵਿਤਾ ਵਰਗਾ ਸਵਾਦ ਹੈ....ਉਸ ਦਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਲਿਖਤ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਅਲੋਚਨਾ ਦਾ ਆਪਣਾ ਹੀ ਇਕ ਵੱਖਰਾ ਤਰੀਕਾ ਹੈ,ਜੋ ਵਿਅੰਗਆਤਿਮਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਬੇਕਿਰਕ ਅਤੇ ਬੇਲਿਹਾਜ਼ ਵੀ ਹੈ।
ਅੰਤ ਵਿਚ ਮੈਂ ਇੰਦਰਜੀਤ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ ਉਹ ਕਵਿਤਾ ਦੀ ਰੂਹ ਨੂੰ ਹੋਰ ਡੁੰਘਾਆਈ ਤਕ ਜਾਨਣ ਕੋਸ਼ਿਸ ਕਰੇ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾ ਵਿਧਾਨ ਦੀਆਂ ਬਰੀਕੀਆਂ ਨੂੰ ਨੂੰ ਸਮਝੇ | ਇਸ ਨਾਲ ਯਕੀਨਨ ਉਸ ਦੀ ਰਚਨਾ ਵਿਚ ਨਿਖਾਰ ਆਵੇਗਾ | -ਰੂਪ ਦਬੁਰਜੀ